Yandex dediğimiz zaman aklımıza kuşkusuz dünyadaki en büyük arama motorlarından biri geliyor. Ancak Yandex arama yapmanın ötesinde farklı hizmetler de sunuyor. Bunlardan bir tanesi olan Yandex Zen’i biraz tanıyalım. Yandex Zen’i iki şekilde tanımlayabiliriz. İlki; kullanıcının arama geçmişindeki verileri yapay zekâ teknolojisiyle analiz ederek kişinin ilgi alanlarına göre kişiye özel öneriler sunması. İkinci olarak ise web sitelerine trafik sağlamak için iyi bir platform olması. Yandex’in geliştirdiği kişisel öneri servisi olan Yandex Zen, internette yayınlanmış ve kullanıcıların ilgisini çekebilecek haberleri, videoları, blog yazılarını ve internetteki diğer içerikleri belirleyerek kullanıcının beğenisine sunuyor. Sunulacak içerik yapay zeka teknolojileri kullanılarak global Yandex web arama indeksinden seçiliyor ve kullanıcının ilgisini çekebilecek içeriği belirleyerek kullanıcıya kişisel yayın akışı sunuyor. Analiz edilecek veri kümesi arttıkça yapılan önerilerin doğruluğu ve güncelliği de artarak çoğalıyor. Kullanıcı da Daha fazla göster ve Daha az göster butonlarını kullanarak veya dilediği kanala abone olarak kişisel yayın akışını kendi tercihlerine ve ilgi alanlarına daha uygun hale getirebiliyor. Yandex Zen’in bu şekilde haftalık aktif kullanıcı sayısı 20 milyondan fazladır.
Peki Yandex Zen Nasıl Kullanılır?
Yandex Zen servisi otomatik olarak hizmet verdiği için ekstra bir kurulum gerekmemektedir. Servisin kullanımı için Yandex masaüstü tarayıcısında veya mobil internet arayışında, yeni bir sekmede size sunulacak önerileri tablo içerisinde bir liste şeklinde görmeniz mümkün. Kullanıcıların ilgi alanlarına ve gelen içeriklerin yeniliğine göre sıralanmakta olan bu listenin tamamını görmek isterseniz sayfayı mouse ile scroll down (aşağı doğru kaydırmak) yapmanız gerekmektedir. İlginizi çeken bir yayın gördüğünüzde liste üzerinde o içeriğe tıklama yapmanız sizi otomatik olarak tıklama yaptığınız internet sitesine yönlendirecektir. Zen yayın akışındaki haberlerin bittiğini düşünüyorsanız ya da ilginizi çekmeyen içerikler varsa yeni bir akış için en alt kısımda bulunan “Daha Fazla Göster” tuşuna tıklayabilir veya sayfayı yenileyerek bu işlemi sağlayabilirsiniz.
İlk başta kullanıcılarına sadece sitelerden içerik öneren Yandex Zen’in ilk sürümü, Android tabanlı cihazlar kullanan ve Yandex’te kullanıcı hesabı olan mobil Yandex Browser kullanıcı kitlesinin yalnızca %5’inin kullanımına açıktı. Yandex Zen’in deneysel sürümü ise daha önce zen.yandex.ru sayfasından kullanıcı erişimine açılmıştı.
Takip eden aylarda Yandex Zen’e görsel galeriler, yazılar, bloglar, forumlar ve Youtube’daki videolar gibi diğer içerik türleri de eklendi. Nisan 2017 verilerine göre Yandex Zen; ABD, Hindistan ve Brezilya dahil olmak üzere 100’ün üzerinde ülkede ve 50’den fazla dilde kullanıma sunulmuştur.2015 yılının verilerine göre şirkete toplam 500 milyon rubleye yakın gelir sağlamıştır. 2016 yılının 2. çeyreğinde Yandex, Yandex Zen’den ve deneysel diğer servislerinden toplam 153 milyon ruble gelir elde etmiştir. Yandex Zen’in öneri şeridine gömülü olan reklam blokları servisin asıl kazanç kaynağı olarak söylenebilir.
Yandex Zen’in pazara çıkmasının ardından bazı şirketler kendi geliştirdikleri kişisel öneri servislerini pazara sunmaya başladılar. Böylelikle Mayıs 2016’da Rusya’nın önde gelen şirketlerinden Mail.Ru Group kullanıcılarına VKontakte’deki (VK.com) sosyal medya gruplarından içerik öneren Likemore adlı bir servis sundu. Google ise Ağustos 2016’da kullanıcılara haber içeriği öneren benzer bir servisin deney sürümünü kullanıma sundu. Apple ve Facebook’un da benzer işlevlere sahip kendi haber servislerini başlattığı açıklandı.
Yandex, geliştirilebilir ve kişiselleştirilebilir teknolojinin bir parçası Yandex zen’i hayata geçirerek, tamamen kullanıcı odaklı hizmetiyle diğer birçok markaya bu noktada öncülük etmiştir. Yandex.zen’le gelişimin bir parçası olmaya devam eden, kullanıcılarına doğrudan ve kendilerinin beklentilerine yönelik hitap edebilen, yeni kazanç kaynakları sağlayan Yandex, alanında bize gelişimin ve yapılabileceklerin sınırlandırılamayacağına dair en güzel örneklerden birini sunuyor olsa gerek…