Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI)’ın Avrupa kolu, 2020’de yolcu trafiğinin bir önceki yıla göre %81 düşüş gösterdiğini bildirdi. [1] Bizim de Webius Digital olarak kendi sitemiz üzerinden bağlantı ile sunduğumuz UNWTO Tracker uygulamasındaki verilere paralel olarak gelen bu sonuçlar, özellikle Türkiye ve Rusya arasında kurulan seyahat köprüsü sayesinde Antalya Havalimanı özelindeki düşüşün Avrupa’daki havalimanlarına göre çok daha sınırlı kaldığını gösteriyor.
AB Bloğunda Düşüş Çok Daha belirgin
ACI’ın tüm Avrupa’da 2020 toplamı için belirttiği %81’lik ortalama düşüş 2019’a göre 1.5 milyarlık yolcu kaybına tekabül ediyor. Bu rakam aslında o kadar büyük ki, 1.5 milyar kişiden oluşan bir zincirin sosyal mesafeye dikkat ederek dünyanın etrafını 56 defa dolaşması mümkün!
Türkiye ve Rusya’yı kapsamayan, sadece AB, EEA (İzlanda, Liechtenstein ve Norveç), İsviçre ve İngiltere’den oluşan Avrupa Birliği bloğunda ise toplam yolcu kaybı %86’lara ulaşmış durumda. Bu yüksek rakam 2. çeyrekte yaşanan %96’lık düşüşü tekrar akıllara getirirken aynı blokta daha önceki aylarda ölçülen %80’lik düşüşü de derinleştirdi.
ACI Avrupa Genel Müdürü Olivier Jankovec ise yaşanan bu çöküşü şu şekilde özetliyor: “Havayolları, birçok ülkede yerel kapanmaların genişlemesiyle planlanan kapasiteyi azaltmaya devam ediyor – ve bunlar, halihazırda ciddi ulslararası seyahat kısıtlamalarının neden olduğu sıkıntıyı daha da artırıyor. Yolcu trafiği ise tüm bunların ışığında toplamda %96’lık düşüşün yaşandığı Q2’dekine benzer şekilde tam bir çöküşe doğru gidiyor.”
Antalya Havalimanı Eylül’de Avrupa’nın Bir Numaralı Havalimanı Oldu!
ACI verilerine göre, Eylül ayında Antalya Havalimanı yolcu trafiğinde Avrupa’nın bir numaralı havalimanı oldu. Yukarıda %86’lık düşüşle bahsedilen AB ve ilişkili ülkelere nazaran AB dışı pazarlarda yolcu trafiği görece daha direnç gösterdi. Bu bölgelerdeki düşüş ortalama %59 ile sınırlı kalırken Rusya ve Türkiye’deki havalimanları, hem iç pazarlarının hem de aralarında kurulan seyahat köprüsünün dinamizmi sayesinde diğer pazarlara göre çok daha iyi performans gösterdi.
ACI Avrupa raporunda: “Bu durum, Avrupa’nın ilk on havalimanı ligini alt üst etti.” denildi. Gerçekten de, Eylül ayında, Avrupa’nın en yoğun havalimanı 2.25 milyon yolcuyla Antalya olurken, onu Moskova Sheremetyevo, Moskova Domodedovo ve İstanbul Havalimanı izledi.
- Fraport TAV Antalya Havalimanı: %53.5 düşüş
- Moskova Sheremetyevo Havalimanı: %53.5 düşüş
- Moskova Domodedovo Havalimanı: %26.2 düşüş
- İstanbul Havalimanı: %71 düşüş
İlk 10 havalimanı listesine 5. sıradan girmeyi başaran İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı da Heathrow, Charles de Gaulle ve Schiphol gibi önemli havalimanlarını Eylül ayında geçmiş durumda. Frankfurt ve Münih gibi diğer büyük havalimanları ise ilk ona girmeyi dahi başaramadı.
Post Tenebras Lux: Tünelin Ucundaki Işık
Eylül ayı rakamları ışığında 30. Genel Kurulu için gün sayan ACI direktörü Oliver Jankovec, Antalya gibi deniz ve güneş destinasyonlarının birinci sıralara yükseldiği bu “yeni normal” konusunda şunları söyledi: [2]
Bizim açımızdan bu büyüklükteki bir kriz belirleyici bir an olma özelliği taşıyor. Bu durumu değişim için bir fırsat olarak görmelliyiz, hatta bunun artık bir zorunluluk olduğunu bile söyleyebilirim.
%90 etkili bir aşı haberi nihayet tünelin sonunda bize ışık tutuyor – POST TENEBRAS LUX. Ancak kış sezonunu kaybettik ve iyileşme yolu uzun ve karışık olacak. Mevcut belirsizlikler göz önüne alındığında, seyahat için test yapmak bir zorunluluk olmaya devam ediyor. İnsanların sadece güvenli bir şekilde uçmasına değil seyahat planlarını yaparken de kendilerini %100 güvende hissetmelerine ihtiyacımız var.
Geleceğe baktığımızda, acil olan yalnızca seyahatlerin kısa vadede tekrar başlaması değildir. Havacılık, COVID-19 sonrası dönemde farklı zorluklarla karşılaşacaktır. İyileşme ne kadar erken olursa, bu zorlukları o kadar iyi çözebilir ve uyum sağlayabiliriz. Birçok insan COVID-19’un ekonomilerde “büyük sıfırlamayı” tetiklediğinden bahsediyor. Bu, özellikle havacılık sektörü için geçerli olabilir.
Pandeminin ardından V şeklinde bir iyileşmenin geleceği şeklindeki ilk düşünceler, yerini U şeklinde bir iyileşme tahminlerine bıraktı. Kısa süre sonra, bazıları ikinci bir enfeksiyon dalgasının riskleri nedeniyle W şeklinde bir iyileşme hakkında konuşmaya başladı. Ancak karşı karşıya olduğumuz şey aslında daha çok K şeklinde bir iyileşmeye benziyor – burada bazı sektörler harika giderken (teknoloji ve sağlık gibi), diğerleri ise zorluklarla müadeleye devam edecek.
Havacılığın yukarıda saydıklarım arasında ikinci kategoride olacağı açıktır. Genellikle daha az ve daha küçük uçaklarla uçan havayollarının neden olduğu kalıcı arz yönlü baskılarla yavaş toparlanmanın dezavantajının ötesinde, yapısal olarak hava taşımacılığı için daha düşük talep riski bulunmaktadır. Bu düşük talep riski, birkaç faktörün birleşiminden kaynaklanacaktır.
- Gelir Eşitsizliği: Gelir dağılımındaki eşitsizliğinin COVID-19 sonrası artmasıyla birlikte, birçok insan zaten zorunlu olmayan tüketimlerini azaltmak zorunda kalacak. Seyahat ve etkinlikler de bundan tabii ki etkilenecektir.
- Sürdürülebilirlik ve Karbon Ayak İzi: Daha genel olarak, pandemi yaşam tarzımızı ve gelişim modelimizi de sorgulamaktadır. Zaten yıllardır yavaş yavaş gelişen sürdürülebilirlik kavramına doğru toplumsal bir geçişi hızlandırıyor. Yavaş yaşam ve mutlu yerellik yeni normal hale geliyor. Hızlı şeritte Avrupa çevresinde jetlerle uçmak artık daha az popüler olacaktır. Y kuşağının uçmaktan vazgeçeceğini düşünmüyoruz ancak Z kuşağı sektörün karbon ayak izini görmezden gelmeye çok daha az eğilimlidir ki bunlar bizim gelecekteki müşterilerimiz.
- Video Konferansın Yükselişi: İş seyahatlerine bakıldığında, COVID-19 dönemi, video konferansın işe yaradığını ve yöneticilerin mutlaka sık uçuşlar yapmaları gerekmediğini kanıtladı. Hem maliyetleri düşürme hem de şirketlerin iklim değişikliği konusunda duyarlılıklarını gösterme zorunluluğuyla birleştirildiğinde, McKinsey’in neden 2024 yılına kadar iş seyahatlerinin %20’ye varan oranlarda küçüleceğini öngördüğünü daha rahat anlayabiliriz.
Bundan sonra havacılıkta iş modellerinin değişmesi gerekecek. Sadece havalimanları yatırımları dahi kendi iş modelimizin hava trafiğinde sürekli devam etmesi beklenen bir büyümeye dayandığı gerçeğinin bir örneğidir. Ancak tüm havacılık endüstrisi paydaşlarının, çalışma biçimleri ve birbirleriyle olan ilişkileri de sonuç olarak bozulacak şekilde gelişmeleri gerekecektir. Bazıları hala eski usül davranışlara ve hükümetlerin kurtarma paketlerine sarılmayı umabilir. Ancak eski usül düşünceler bu yeni normalde ölümcül olabilir çünkü havayollarının hızla yükselen kamu borçlarını da dikkate alması gerekir.
Toplumsal değişiklikleri ve ekonomik dönüşümü öngörmek ve kucaklamak, hem COVID-19’dan hem de sonrasında iyileşirken havacılık için en önemli gündem olacaktır. Ancak bunu kendi başımıza başarmak çok zordur. Yeni düzenlemeler getirmesi gereken üst kurumların Chicago Konvansiyonu gibi artık çok geçmişte kalan mirasları da geride bırakması gerekecektir, ve hepsinden daha da önemlisi, hala çok sayıda düzenleyici yaklaşıma nüfuz eden eski kafalı düşünceleri.
200 Havalimanı İçin İflas Riski Yüksek
ACI Avrupa, 27 Ekim’deki raporunda yolcu trafiğinin yıl sonuna kadar toparlanmaya başlamaması durumunda Avrupa’da 200’e yakın havalimanının kısa sürede iflasla karşı karşıya kalacağı uyarısını yapmıştı. ACI, hükümetler destek sağlamazsa, Avrupa hava taşımacılığının önemli bir bölümünün çökme ihtimaliyle karşı karşıya olduğunu belirtmişti. [3]
Dünyada pandemi öncesi en yoğun havalimanlarından olan ancak pandemi sonrası %90’lara yakın düşüşler yaşayan Londra Heatrow Havalimanı’nda havalimanı işçileri Aralık ayında 4 günlük grev kararı almıştı. Ücretlerde %25’lik kesinti teklifini kabul etmeyen havalimanı işçileri sendikası UNITE, 1 – 14 – 17 ve 18 Aralık tarihlerinde greve gidileceğini duyurmuştu. [4]
Kaynaklar:
[1] https://www.aci-europe.org/press-release/284-collapsed-air-traffic-and-air-connectivity-the-harsh-reality-of-latest-data-released-by-airport-industry.html
[2] http://www.airport-business.com/2020/11/editorial-post-tenebras-lux/
[3] https://www.aci-europe.org/press-release/279-almost-200-european-airports-facing-insolvency-in-coming-months.html
[4] https://unitetheunion.org/news-events/news/2020/november/heathrow-airport-set-to-grind-to-halt-as-strikes-announced/
Comments are closed.
