ABD ve İtalya Arasında Güvenli Seyahat Köprüsü Kuruluyor

Delta Havayolları, Mayo Clinic ve İtalyan taşıyıcı Alitalia işbirliği ile ABD-İtalya arasında karantina gerektirmeyen güvenli seyahat köprüsü kurulması için deneme çalışmaları yapılmaya başlandı. Bu sayede ABD’de Georgia eyaletindeki Hartsfield-Jackson Atlanta Havalimanı ile İtalya’da Roma Fiumicino Havalimanları arasında “güvenli uçuş koridoru” kurulması hedefleniyor. [1]

Bu sistem, normal koşullarda ABD’den varışta karantinaya girmesi gereken yolcuların karantina zorunluluğu olmadan İtalya’ya giriş yapabilmesini amaçlıyor. Test kitleri ve hızlı test ürünleri için Mayo Clinic’in desteğini alan projede “%60 dolulukta milyonda bir bulaşma ihtimali” olacağı söyleniyor.

Atlanta ve Roma-Fiumicino havalimanları arasındaki COVID-Free (COVID-siz) hatlarda uçmak için müşterilerin:

• Kalkıştan 72 saat öncesine kadar yapılan bir COVID-19 Negatif PCR testi sonucu sunmaları
• Uçağa binmeden önce Atlanta’daki havaalanında uygulanan hızlı bir test yaptırmaları
• Roma-Fiumicino’ya varışta hızlı bir test yaptırmaları
• Amerika Birleşik Devletleri’ne dönmeden önce Roma-Fiumicino’da yeniden hızlı bir test yaptırmaları

gerekiyor.

Yolculardan ayrıca, ABD’ye girişte CDC (Salgın İzleme Dairesi) temas izleme protokolleri doğrultusunda bilgi vermeleri istenecek. Güvenli seyahat yönündeki bu uygulamanın hayata geçirilebilmesi için İtalyan Hükümeti’nden konuyla ilgili bir genelge yayınlaması bekleniyor.

Mayo Clinic’e Göre Risk Milyonda Bir

Projeye medikal desteği sunacak Mayo Clinic yetkilileri testlerle beraber maske ve sosyal mesafe gibi güvenlik önlemleri de korunduğu sürece uçuşların “neredeyse milyonda bir” oranında enfeksiyon riski taşıyacağını açıkladı. Güvenli seyahat gereksinizmlerinde önemli bir kriter ise dolulukların %60’ı geçmemesi koşulu.

Mayo Clinic Sorumlusu Dr. Henry Ting “Yaptığımız modellemeye dayanarak, test protokolleri maske gereksinimleri, uygun sosyal mesafe ve çevresel temizlik dahil olmak üzere birden fazla koruma katmanıyla birleştirildiğinde, COVID-19 enfeksiyonu riskinin doluluk oranı %60 olan bir uçuşta neredeyse milyonda bir olduğunu tahmin edebiliriz.” dedi.

Havayolları “Test Et ve Uç” Konusunda İnisiyatif Alıyor

Dünya çapında havayolları, kayıpları tersine çevirmeyi umdukları için daha fazla test çağrısı yaparken bir yandan da bu konuda inisiyatif alıyorlar. American Airlines British Airways ile 3 aşamalı PCR testi içeren bir test şemasını denerken Delta Havayolları bu konuyu İtalyan Alitalia ile birlikte projelendiriyor.

Delta Havayolları’nın uluslararası operasyon müdürü Steve Sear “Özenle tasarlanmış COVID-19 test protokolleri, aşılar yaygın bir şekilde uygulanana kadar uluslararası seyahatlere güvenli ve karantina olmadan devam etmenin en iyi yolu. Georgia Eyaleti ve İtalyan hükümeti, uluslararası seyahatleri karantina gerekliliği olmadan güvenli bir şekilde yeniden açabilmek konusunda liderlik gösterdi.” şeklinde konuştu.

Virgin Atlantic, United ve American Havayolları Da Benzer Prosedürler Geliştiriyor

American Airlines firması da British Airways ile ortaklaşa Londra ile Dallas, New York ve Los Angeles gibi destinasyonlar arasında güvenli bir uçuş köprüsü için testler gerçekleştiriyor. Delta’nın Roma-Atlanta havayolu köprüsüne benzer 3 aşamalı ve PCR testlerinin kullanıldığı bu test prosedürü uçuştan 72 saat önceye kadar yolcuların kendi kendilerine toplayacakları bir numuneyi posta ile ilgili test merkezine göndermesine dayanıyor.

Bu gönderilen sonuç 48 saat içinde test ediliyor ve sonuç negatif ise yolcunun uçuşuna izin veriliyor. İnişte ise bu defa bir sağlık çalışanı tarafından tekrar numune alınıyor. En son olarak da havalimanından ayrılmadan yolculara kendilerinin uygulayabileceği hızlı test kitleri dağıtılıyor.

Benzer bir uygulama testine başlayan United Havayolları ise girişte test yaptırma zorunluluğu olan ülke uçuşlarından önce müşterilerine evlerinde yapabilecekleri bir PCR COVID-19 test kitini ücreti karşılığında sunuyor. Şu aşamada United Havayolları bu evde test kitlerini 7 Aralık’tan itibaren yapılacak girişte test zorunluluğu olan Latin Amerika ülke uçuşlarından 14 gün önceye kadar yolcular ile kontak kurarak dileyenlere gönderiyor.

Londra Heatrow Havalimanı Komisyonu Bu Testleri Raporlayacak

Londra Heatrow merkezli olarak şu anda 4 farklı havayolu test et ve uç prosedürleri deniyor. Bunlardan Virgin Atlantic Londra çıkışlı Barbados Adaları uçuşlarından önce hızlı antijen testi uygulamasına geçiyor. Virgin Atlantic CEO’su Shai Weiss bu test prosedürüyle ilgili olarak “Heathrow-Barbados test denememiz karantinayı güvenli bir şekilde kaldırabilmek için bir uçuş öncesi test rejiminin etkinliği hakkında hayati veriler toplayacak. Bu testlerin, ABD sınırlarının da Birleşik Krallık gezginlerine açılmasının önünü açacağını umuyoruz.” şeklinde konuştu.

Heathrow’dan uçan dört farklı taşıyıcı (American Airlines, British Airways, United Airlines ve Virgin Atlantic) tarafından gerçekleştirilen test denemelerinin sonuçları, havalimanı komisyonu tarafından yaptırılan bir çalışma ile bir araya getirilecek. Çalışmanın, uluslararası rotalarda yolcular için kalkış öncesi testlerin etkinliğini göstermesi umuluyor. Çalışmanın sonuçları katılan ilgili ülke hükümetleri ile paylaşılacak.

PCR Testleri Yerine Hızlı Antijen Testleri Kullanılabilir Mi?

United Airlines 16 Kasım’dan itibaren ABD’deki New Jersey ile Londra arasında uçağa binmeden önce her yolcunun COVID-19 için hızlı antijen testi yaptırdığı uçuş denemelerini başlatmıştı. 11 Aralık’a kadar devam edecek olan test uçuşları Forbes, CNN ve diğer seyahat sitelerinde “Covid-free (Covid-siz) uçuşlar başlıyor” şeklinde haberlere konu olmuştu. [2]

Ancak hem Virgina Atlantic’in hem de United Havayolları’nın bu uçuşlarda uyguladığı hızlı antijen testi, 3 saat gibi kısa bir sürede sonuç vermesine rağmen daha uzun süren PCR testleri kadar güvenilir değil. Hatta bu testleri kendi üzerinde deneyen Tesla CEO’su Elon Musk aynı gün içinde yaptırdığı 4 hızlı testin 2 pozitif 2 de negatif sonuç verdiğini duyurmuştu.

Something extremely bogus is going on. Was tested for covid four times today. Two tests came back negative, two came back positive. Same machine, same test, same nurse. Rapid antigen test from BD.

— Elon Musk (@elonmusk) November 13, 2020

Alabama Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalıklar uzmanı olan David Freedman ise bu uçuşları “covid-siz” olarak adlandırmanın, özellikle de sadece hızlı antijen testi yapılıyorsa yanıltıcı olduğunu söylüyor. Zaten United’ın bu test yaptığı uçuşları için hızlı test hizmeti sunan Premise Health Başkanı Jami Doucette, “Hiçbir test mükemmel değildir, bu yüzden testi, maske takmak gibi COVID-19’un yayılmasını önlemeye yardımcı olacak diğer güvenlik önlemlerini içeren katmanlı bir yaklaşımın parçası olarak görüyoruz” şeklinde konuşuyor.

IATA 2021’de Kayıpların Devam Edeceğini Öngörüyor

Business Insider’a göre birçok havayolu şirketi maliyetlerini %40 düşürmüş olsa da gelirleri %60 azaldı. Bu, 2020 ve 2021’in toplamında, insanlar tekrar uçuşlara güven duyana kadar 157 milyar dolarlık gelir kaybı anlamına gelebilir. [3]

Bu hafta Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), aşıların dağıtımının aylar sürebileceği için havayollarının yılın geri kalanında ve 2021’de büyük kayıplar yaşamaya devam edeceğini öngördü. Kasım ayı itibariyle:

• 2020 için net zarar tahmini 118.5 milyar dolara yükseltildi (Haziran’da 84.3 milyar dolar tahmin ediliyordu).
• 2021 için net zarar tahmini 38.7 milyar dolara yükseltildi (Haziran’da 15.8 milyar dolar tahmin ediliyordu).
• Yolcu sayılarında 2019’a göre %60.5’li bir düşüş ile toplam 1.8 milyar yolcu sayısı bekleniyor. Bu rakam 2020 rakamlarının 2003 yılı rakamlarına gerilediğini gösteriyor.
• Yolcu gelirlerinde 191 milyar dolara bir düşüş bekleniyor. Bu rakam 2019’daki 612 milyar dolarlık rakamın 3’te birinden dahi az.
• Yolcu Geliri Kilometre – Revenue Passenger Kilometers/RPK larak hesaplanan Yolcu talebinin ise 2020’de uluslarasında %75 düşüş, iç hatlarda ise güçlü Rusya ve Çin verisin de desteğiyle %49’luk bir düşüş göstermesi bekleniyor.

IATA CEO’su Alexandre de Juniac yaptığı açıklamada “Tarih kitapları 2020’yi endüstrinin en kötü mali yılı olarak kaydedecek. Toplamda havayolları, günlük maliyetlerini önceki yıla göre 1 milyar dolara yakın azaltmış olsalar da yine de 2021’de benzeri görülmemiş kayıplar yaşanacak” şeklinde konuştu. [4]

Uçuşlarda COVID Riski Yok Haberi Yanlış Anlaşıldı

“Uçuşlarda COVID Riski Yok Denecek Kadar Az” şeklinde haberler yapılmasına konu olan ve United Havayolları tarafından özellikle uçuşlarda güvenli seyahat konusunda promosyon amaçlı kullanılan araştırmanın yayıncılarından ise konuya itiraz geldi. [5]

Savunma Bakanlığı tarafından United Airlines Holdings Inc. ve Boeing Co.’nun desteğiyle gerçekleştirilen ve aerosol formdaki virüs parçacıklarının simüle edilmiş bir maskeli yolcu tarafından nasıl dışarı atıldığını ölçmeye çalışan uygulama sonuçları havayolu endüstrisi tarafından geniş çapta alıntılanmıştı. United Havayolları, 15 Ekim’de yayınlanan tanıtım materyallerinde çalışma sonuçlarının “uçuşlarda riskin neredeyse hiç olmadığını gösterdiğini” söylemiş ve bu sonuçlar CNN Türk, NTV gibi pek çok mecrada yayınlanmıştı.

Bu çalışmaya katılan araştırmacılar bulguların “yanlış yorumlanmasından” endişe duyduklarını belirterek çalışmaya bir revize ekledi. Araştırmacılar sonuçların hasta bir kişinin ağız yoluyla nispeten çok az sayıda virüs parçacığı dışarıya vereceği varayımına dayandırdıklarını ifade ettiler.

Indiana’daki Purdue Üniversitesi’nden Qingyan Chen ise “Hava yolculuğunun çok güvenli olduğunu söylemek için kesinlikle henüz çok erken” şeklinde konuştu. Chen, Los Angeles’tan Tianjin’e 9 Kasım’da yapılan bir Air China uçuşunda gerçekleşen bir olayı örnek verdi.

Chen, birbiri ile ilişkili olmayan ve ABD’nin farklı bölgelerinden gelen on kişinin, Çin’e varışta koronavirüs testi yaptırdıklarını ve sonuçların pozitif çıktığını söyledi. Tüm yolcuların uçuştan önce test yaptırdığını ve hepsinin negatif sonuç aldığını belirten Chen, bu durumda test protokolleri arasında bir tutarsızlık veya uçakta gerçekleşmiş olabilecek bir bulaşmanın ihtimal dahilinde olduğunun görüldüğünü söyledi.

Kaynaklar

[1] Delta to launch first quarantine-free, COVID-free travel to Europe
[2] Flights with rapid testing are being dubbed ‘covid-free’
[3] Airlines can expect to bleed up to $157 billion in losses
[4] IATA-Deep Losses Continue Into 2021
[5] Airlines stir doubts among health experts with claims of safe flying